MERIJNTJE GIJZENROUTE

Afstand	: 37,2 km
Startpunt	: Steenbergen, bij de watertoren en ANWB-wegwijzer 11082 (staat op de rotonde met de N259); nabij de kruising Nassaulaan met N259
Bewegwijzering	: Geen bewegwijzering
Werk aan de weg	: onbekend
Parkeergelegenheid	: Steenbergen; carpool plaatsen bij watertoren (vanaf N259 Steenbergen in rijden, de rotonde voor de benzinepomp of half rond en direct na de rotonde linksaf en meteen weer rechtsaf of op de rotonde rechtsaf en bij de 2de verkeersdrempel rechtsaf.

Inleiding

In Nieuw-Vossemeer is een museum ingericht ter nagedachtenis aan de schrijver A.M. de Jong (1888-1943). Ongetwijfeld kan gesteld worden dat het bekendste boek van deze streekroman schrijver 'Merijntje Gijzens Jeugd' is. De avonturen van de spontane deugniet, die de onschuld zelve is, spelen zich af tegen de achtergrond van een wijds polderlandschap. Op de vele eindeloze dijken staan populieren als windbrekers, ondanks dat kan er een stevige bries staan. Door de grootschaligheid doet dit deel van Brabant veel aan de provincie Zeeland denken. De geboortestreek van Merijntje Gijzen werd dan ook pas in 1815 bij Noord-Brabant gevoegd.

Routekaart

Routebeschrijving

Km	Beschrijving
-	Vanaf startpunt te Steenbergen richting Kruisland over Afgeslechtedijk.
0,9	T-splitsing rechtsaf over Welbergswegje.
2,0	Te Welberg, einde weg linksaf over Welbergsedijk, later Groenedijk.
3,0	1ste weg rechtsaf, over Canadezenweg.
3,4	T-splitsing met Oud Kromwielswegje rechtdoor.
3,8	Einde weg linksaf, over Boomdijk.
4,6	1ste weg rechstaf over Krabbeweg.
5,2	T-splitsing met Visvlietseweg rechtsaf over Krabbeweg.
6,1	Einde weg rechtsaf over Moerstraatseweg.
8,5	Einde weg (ANWB-wegwijzer 11080) linksaf richting Steenbergen over Hoogstraat.
9,0	T-splitsing (ANWB-wegwijzer 11080) rechtdoor over Waterhoefke.
9,8	Einde weg voorrangsweg Halsterseweg oversteken en dan linksaf over het fietspad.
10,0	T-splitsing met Witte Ruiterweg rechtdoor.
10,7	Volgende T-splitsing rechtsaf over Stierenweg.
11,5	Bij kruising linksaf over Zoekweg.
12,2	T-splitsing rechtsaf over Ruigevelden.
13,6	Te Kladde, einde weg linksaf over Kladseweg.
13,8	Bij splitsing in de bocht rechtsaf over Slotweg.
14,6	T-splitsing rechtsaf over Glymeseweg.
14,7	T-splitsing met Heenweg rechtdoor.
16,1	Einde weg rechtsaf over Rubeerdijk.
16,5	T-splitsing linksaf langs de dijk over Zeeweg.
17,3	Net na de bocht Y-splitsing links aanhouden, de dijk op, passeer het witte hek (verboden voor auto's en motoren; honden aan de lijn in verband met de schapen). Langs het Schelde-Rijnkanaal.
19,0	Passeer het volgende witte hek en rijdt links de dijk af en rijd verder over Zeeweg. Dit is bij het gemaal Zoute Sluis.
20,0	Einde weg rechtsaf langs molen De Assumburg over de klinkerweg Veerweg.
20,2	T-splitsing rechtdoor.
20,5	Door het tunneltje naar Nieuw Vossemeer.
20,7	Kruising met Hoogte (ANWB-wegwijzer 2237) rechtdoor over Voorstraat.
21,1	Einde weg (bij huisnr. 43) linksom over Achterstraat.
21,3	Einde weg (ANWB-wegwijzer 3921) rechtsaf over Hoogte wordt Nieuw Vossemeersedijk.
21,9	Kruising met Molenweg (ANWB-wegwijzer 1950) rechtdoor over Nieuw Vossemeersedijk.
22,0	T-splitsing met Groeneweg rechtdoor over Nieuw Vossemeersedijk.
23,3	Einde weg linksaf over Tolsedijk, later Schenkeldijk.
24,2	Kruising met Zeelandweg-West (N257) rechtdoor over Heensedijk.
25,1	T-splitsing Zuid-Groeneweg rechtdoor over Heensedijk.
25,9	T-splitsing Noord-Groeneweg rechtdoor Heensedijk.
	Suggestie: T-splitsing met Beneden Sasweg linksaf over Beneden Sasweg voor een bezichtiging bij de sluizen van Beneden Sas en om te genieten van het uitzicht over de Slikken van de Heen, De Dintelse Gorzen en het Krammer Volkerak.
28,5	T-splitsing Heense Molenweg rechtdoor over Heensedijk
30,5	In De Heen, T-splitsing met Dorpsweg rechtdoor over Heensedijk.
31,4	Bij driesprong rechtdoor over Dwarsdijk.
32,3	Einde dijk linksaf over Schansdijk.
33,3	Einde weg rechtsaf over Schansdijk, later West Havendijk.
35,2	Te Steenbergen, einde weg linksaf over Kade.
35,4	In de bocht (bij ANWB-wegwijzer 1069) linksaf richting centrum over Kaaistraat, later Grote Kerkstraat vervolgens Kerkplein (na de bocht bij de apotheek linksaf) dan Kruispoort en tenslotte Nassaulaan.
37,2	Nassaulaan volgen tot aan de watertoren.
Bron: ANWB/VVV Fietsgids - Westelijk Brabant (1998)           Webmaster van deze site M.J. de Boevere 2007

Waar je langs komt

Omstreeks het begin van onze jaartelling lagen er in de streek rond Steenbergen uitgestrekte veengebieden. De onbedijkte veengebieden werden in de 15e eeuw overspoeld door zeewater waardoor klei op veen werd afgezet. Soms bleef het veen als een eiland achter. Oudland (A) is daar een mooi voorbeeld van. Er staat loofbos dat afgewisseld wordt met hakhout. De tussenliggende weiden worden omgeven door houtwallen.
	Het onder de klei gelegen veen, ook wel moer genoemd, werd uitgegraven, gedroogd en gebruikt als brandstof. De Steenbergenaren kookten de as van die brandstof wat door kristallisatie weer zout opleverde. Het gewonnen zout gebruikte men voor het bewaren van vlees, vis en groenten, daarnaast werd het onder andere verhandeld naar Antwerpen, Brugge en Gent. Het dorp maakte een opmerkelijke bloeiperiode door en groeide daardoor uit tot een handelsstad en haven van betekenis. Echter, in de 15de eeuw kwam er een einde aan de Steenbergse gouden jaren. De oorzaak lag veelal bij de vele dijkdoorbraken en overstromingen door slecht onderhoud, geldgebrek en oorlogstijd. De 80-jarige oorlog (1568 - 1648) bracht de neergang van de handelsstad Steenbergen in een stroomversnelling. Steenbergen en ommelanden moesten zware legerlasten opbrengen. Daarnaast was de stad meermalen het toneel van de strijd geweest.
Het Schelde-Rijnkanaal (B) volgt tussen het eiland Tholen en Brabant de gekanaliseerde Eendracht. Ongeveer 400 jaar geleden kwam er een groot gebied dat aan beide kanten lag van de Eendracht in handen van de heren van Vossemeer. Zij kregen dit om het te bedijken, daarmee wilden ze tegelijkertijd de Eendracht dempen. De stad Tholen vreesde op deze manier hun haven te verliezen en stak er een stokje voor. In die tijd ontstond de polder van Nieuw Vosmeer en werd het plaatsje Nieuw-Vossemeer gesticht. De Eendracht is uiteindelijk open gebleven en is nu een belangrijke vaarroute tussen Antwerpen en Rotterdam.
	De oude kern van Nieuw-Vossemeer is altijd goed behouden gebleven. Op de markt van Nieuw-Vossemeer staat een beeldje van Merijntje Gijzen. Deze Brabantse deugniet, een schepping van de schrijver A.M. de Jong (1888-1943), beleefde zijn avonturen in de West-Brabantse polders. Er is ook een klein museum gewijd aan de schrijver (open: mei - aug, za. - zo. 14.00 - 17.00 uur).
De opnames voor de TV-serie Merijntje Gijzen zijn in de 70-er jaren onder andere gemaakt bij de sluizen van Benedensas (C), aan de monding van de Steenbergse Vliet. Deze sluizen liggen weliswaar buiten de route maar je moet er beslist gaan kijken of rijd ook de Boven -en Benedensas. Je kan er genieten van de door het waterschap Brabantse Delta in samenwerking met Monumentenzorg zeer goed onderhouden sluizencomplex met de robuuste sluisdeuren en de vriendelijke sluiswachterhuisjes. Daarnaast heb je vanaf de dijk ook een mooi uitzicht over de Slikken van de Heen, De Dintelse Gorzen en het Krammer Volkerak. Het is bijna niet voor te stellen dat in het verleden ook binnendijks het landschap werd bepaald door lage slikken en hoge schorren.
De Kladde dankt zijn naam aan de leemkladden. Het woord klad houdt verband met de termen kluit, kloot en klodder. Het gaat hierbij om de aanduiding voor aarde of grond. In het verleden heette het buurtschap De Kladde ook wel De Leemkladde of Leemcladde. Hieruit kan afgeleid worden dat de naam verband houdt met de grondsoort: een klad of kluit leem, of ruimer gezegd leemrijke grond. De leemrijke grond was in West-Brabant van belang voor de potmakersbedrijven in Bergen op Zoom en later voor de steenfabrieken in Halsteren en Wouw (van deze laatste zie je daadwerkelijk nog wat terug). Veel potmakers sloten met grondeigenaren in Halsteren en omgeving overeenkomsten om het leem van de gronden te delven. De buurtschap had al in de negentiende eeuw verschillende fraaie hofsteden.
Gedurende de Tachtigjarige Oorlog (1568 - 1648) hebben in de streek waar je met de Merijntje Gijzenroute doorheen rijdt twee verdedigingslinies met versterkingen gelegen. De eerste verdedigingslinie lag op de oostoever van de Eendracht, deze raakte in verval toen een tweede linie werd aangelegd. Deze tweede linie bevond zich op de hogere gronden in het Halsters Laag (D) tussen Bergen op Zoom en Steenbergen. Fort Henricus (E), de voormalige vestingstad Steenbergen en Fort de Roovere hielden de Spanjaarden tegen. Als je bij Fort Henricus goed kijkt dan kan je de contouren van de vesting nog zien. Ook hier is het waterschap Brabantse Delta druk bezig.
Bron: ANWB/VVV Fietsgids - Westelijk Brabant (1996)           verscheidene websites

Fotoalbum

	Merijntje Gijzenroute (35 afbeeldingen)
	Fotoalbum